Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, emekçinin iş kontratı feshedilmediği halde çeşitli nedenlerle kıdem tazminatı ismi altında yapılan ödemelerin avans niteliğinde sayılması gerektiğine hükmetti. Karar sonrası ortaya atılan ‘Emsal kararla EYT’liler planladığı tazminat ölçülerini alamayabilir’ tarafındaki haberin ise gerçeği yansıtmadığı ortaya çıktı.
Yargıtay’ın verdiği kararı Haber7’ye yorumlayan Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammed Bayram, milyonlarca EYT’li rahatlatan bir açıklama yaptı.
İşte Bayram’ın o açıklamaları;
Yargıtay’ın kıdem tazminatı ile ilgili vermiş olduğu bir karar var. Bu kararda haklı nedenler fesih sebebi olmaksızın emekçi şayet istifa ederse personel kıdem tazminatı alamıyor. Kıdem tazminatı alabilmek için en az 1 yıldır çalışıyor olmanın yanı sıra patronun işten çıkarması ya da emekli olması üzere nedenler gerekiyor…
Bir emekçi kendi isteğiyle rastgele bir vakitte işten ayrılırsa kıdem tazminatı alamaz.
Bu noktadan bakarsak; Yargıtay’ın vermiş olduğu kararda emekçi çalışmayı bırakıyor ve kendimce haklı fesih sebeplerim var diyor. Daha sonra haklı sebepleri olmadığı ortaya çıkınca kıdem tazminatı alamıyor.
EYT’LİLER KIDEM TAZMİNATLARINI ALACAK
Artık EYT’lilerimiz dört gözle kıdem tazminatı almayı bekliyorlar. Önümüzde hafta salı ya da çarşamba Genel Şuraya gelmesini bekliyoruz. Vatandaşlarımız burada emekli olmak suretiyle kıdem tazminatlarını alabilecekler. Emeklilik dilekçesi vermek kıdem tazminatı için hak doğurur. Burada işveren ‘sen emekli oluyorsun diye kıdem tazminatı vermem’ demesi üzere bir durum kelam konusu olamaz.
EYT’LİLERLE İLGİLİSİ YOK
EYT’li vatandaşlarımızın Yargıtay’ın emsal kararı minvalinde düşünmemesi gerekiyor. Muhakkak kıdem tazminatlarını alacaklar. Düzenleme Resmi Gazete’de yayımlandığı üzere rahatlıkla müracaat yapabilirler. Vatandaşlarımız e-Devlet üzerinden emeklilik başvurusu yapabilirler. Emeklilikte müracaat temeldir. E-Devlet üzerinden müracaat yaptıkları anda artık emekliliğe hak kazanmış olacaklar.
ÖDEME DAİMA DEĞİLSE HESABA KATILMAZ
EYT’li vatandaşlarımız 19.982 TL tavan fiyat ve 10 bin 759 TL brüt fiyat üzerinden bir kıdem tazminatı alacaklar. Kıdem tazminatı hesabında giydirilmiş fiyat hesabı yapılıyor. Bu fiyat çalışanın maaşından hariç daima bir formda almış olduğu fiyatlar. Daima fazla mesai ve daima aldığı yardımlar gibi… Yani daima alınmayan fiyatlar ‘avans’ niteliğinde olur ve kıdem tazminatı hesabına katılmaz. Daima olanlar ise kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması gerekiyor.
YARGITAY’IN KARARI…
8 yıl çalıştığı inşaat firmasından fiyatlarının ödenmediği gerekçesiyle istifa eden ustabaşı, alacaklarının tahsili için İş Mahkemesi’nin yolunu tuttu.
Davacı ustabaşı, 08.00 – 18.00 saatleri ortasında resmî ve dinî bayramlar da dahil olmak üzere çalıştığını, iş mukavelesini emeklilik gününün dolması, fazla çalışma ve genel tatil fiyatlarının ödenmemesi, Toplumsal Güvenlik Kurumu primlerinin gerçek fiyat üzerinden yatırılmaması sebebiyle haklı nedenle feshettiğini öne sürdü.
Yıllık müsaadelerinin kullandırılmadığını, son üç ay götürü metotta çalışmasına karşın alacağının ödenmediğini belirterek kıdem tazminatı, yıllık müsaade fiyatı, fazla çalışma ve genel tatil fiyatı ile götürü yolda çalışma karşılığı alacaklarının davalıdan tahsilini talep etti. Davalı şirket, savların temelsiz olduğunu belirterek, davanın reddini talep etti. Mahkeme, davanın kısmen kabulüne hükmetti. Kararı her iki taraf avukatı da istinafa götürdü. Bölge Adliye Mahkemesi, itirazları geri çevirdi. Taraflar bu kararı da temyiz edince devreye Yargıtay 9. Hukuk Dairesi girdi. Emsal nitelikte bir karara imza atan Daire, ‘kıdem tazminatı’ ismi altında yapılan ödemelerin avans olarak nitelendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Oy birliği ile alınan kararda şu tabirlere yer verildi:
“İşçinin birebir patrona bağlı olarak bir ya da değişik işyerlerinde çalıştığı müddetlerin kıdem hesabı istikametinden birleştirileceğini karara bağlamıştır. O halde kıdem tazminatına hak kazanmaya dair bir yıllık mühletin hesabında, personelin daha evvelki fasılalı çalışmaları dikkate alınır. Bununla birlikte, her bir fesih halinin kıdem tazminatına hak kazanacak halde gerçekleşmesi, hizmet birleştirmesi için kaidedir.
Çalışanın evvelki çalışmaları sebebiyle kıdem tazminatı ödenmişse, tıpkı periyot için iki sefer kıdem tazminatı ödenemeyeceğinden, tasfiye edilen periyodun kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması mümkün olmaz. Tekrar, istifa etmek suretiyle işyerinden ayrılan personel kıdem tazminatına hak kazanmayacağından, istifa yoluyla sona eren evvelki devir çalışmaları kıdem tazminatı hesabında dikkate alınmaz. Lakin birebir patrona ilişkin bir ya da değişik işyerlerinde çalışılan müddet için kıdem tazminatı ödenmemişse, bu mühlet birebir patronda geçen sonraki hizmet mühletine eklenerek son fiyat üzerinden kıdem tazminatı hesaplanmalıdır.
Emekçinin iş kontratı feshedilmediği halde çeşitli sebeplerle kıdem tazminatı ismi altında yapılan ödemeler avans niteliğinde sayılmalıdır. Emekçinin iş kontratının feshinde kıdem tazminatına hak kazanılması durumunda, işyeri ya da işyerlerinde geçen tüm hizmet müddetlerine nazaran kıdem tazminatı hesaplanmalı, daha evvel avans olarak ödenen ölçü yasal faiziyle birlikte mahsup edilmelidir.
Buna nazaran davacının 11.09.2007-08.10.2009 periyodu için hesaplanan kıdem ve ihbar tazminatı fiyatlarının eksik olduğu ve hak kazanılan alacakların tam olarak ödenmediği anlaşılmaktadır. Bu hâlde davacının 11.09.2007-08.10.2009 ve 06.10.2010-11.06.2014 tarihleri ortasındaki tüm hizmet mühletine nazaran son fiyat üzerinden kıdem tazminatının hesaplanması ve ödenen kıdem tazminatı meblağlarının mahsup edilmesi gerekli iken yazılı münasebet ile karar verilmesi yanılgılı olup bozmayı gerektirmiştir.”
